Vandaag in het Verleden
5 januari

Hits

5 januari 1985 - 'Do they know it's Christmas?' van Band Aid bereikt de bovenste plaats in de Top 40. Het blijft er 3 weken staan.

Nieuwsfeiten

5 januari 1933 - De bouw van één van de beroemdste bruggen ter wereld begint: de Golden Gate-brug bij San Francisco. Weinig door de mensen gemaakte zaken zijn zo mooi als de Golde Gate-brug, vinden sommige mensen.

5 januari 1940 - In Amerika wordt de eerste demonstratie gegeven van FM-radio. Het nieuwe medium heeft een aantal voordelen ten opzichte van de ouderwetse middengolf. FM-radio ruist minder, heeft minder last van gekraak en klinkt veel helderder. Kortom: het is ideaal voor muziekzenders. Het eerste officiële FM-radiostation ging trouwens in 1941 de lucht in. En wat bracht die zender: vooral gepraat!

5 januari 1944 - De London Daily Mail wordt vanaf deze dag zowel in Engeland als in Amerika uitgegeven. Het is de eerste krant die gelijktijdig aan beide kanten van de Atlantische Oceaan verschijnt.

5 januari 1956 - De NTS zendt voor het eerst het Journaal uit. Onder leiding van Carel Enkelaar waren er elke week drie journaaluitzendingen van elk vijf minuten. Aanvankelijk was het journaal een aaneenschakeling van filmpjes, met daaronder een commentaarstem. Pas in 1961 verscheen een nieuwslezer in beeld. Onderwerpen in de eerste Journaaluitzending waren: hardnekkige gladheid, interview met de dochter van schaakkampioen Max Euwe, en jonge stieren die door de straten van Pamplona rennen.

5 januari 1956 - West-Duitsland begroet de eerste gastarbeiders. Het zijn vijftig Italianen die tijdelijk in de Bondsrepubliek komen werken.

5 januari 1958 - Eeen Franse Boerin schenkt het leven aan haar 25ste kind.

5 januari 1960 - De KNVB koopt een landgoed "Djihmat" met villa bij Zeist. Het is de plek waar de KNVB het nationale voetbalcentrum zal vestigen.

5 januari 1961 - Mr. Ed, het sprekende paard is in Amerika voor het eerst op televisie. De televisieserie zou zes jaar lopen. Het leukste was misschien wel het beginliedje van "A horse is a horse, of course, of course..." (Gebruikt Tommie Mulder het liedje trouwens nog?)

5 januari 1967 - Wethouder de Jonge van de Gemeente Scherpenzeel haalt het landelijke nieuws. Niet vanwege zijn politieke loopbaan, maar vanwege zijn papontbijt. De Jonge vond in zijn bordje een halve muis. De andere helft zat nog in de fles. De melkfabriek in Woudenberg denkt dat de fles niet goed is omgespoeld voordat deze opnieuw werd gevuld.

5 januari 1971 - Door de KRO wordt op 5 januari 1971 op Hilversum 3 de eerste aflevering van Adres Onbekend uitgezonden. Kees Schilperoort is de eerste presentator van dit radioprogramma waarin luisteraars op zoek gaan naar vrienden of familieleden die zij uit het oog zijn verloren.

5 januari 1972 - De kloosterorde "De congregegatie van de Heolige Drievuldigeheid" zoekt "Late roepingen". Ze plaatsen een advertentie in de Amerikaanse Playboy! De advertentie levert meer reacties op dan welke andere advertentie voorheen ook.

5 januari 1976 - Met het Oog op Morgen is voor het eerst op de radio. Het wordt tussen 23.00 en 0.00 uur uitgezonden op Hilversum 3. Later zou het verhuizen naar Hilversum 2 (dat later Radio 1 gaat heten). De eerste uitzending werd gepresenteerd door Han Mulder en al vanaf de eerste uitzending begon het programma met een aangepaste versie van het lied 'Gute Nacht Freunde' van Reinhard Mey.

5 januari 1979 - In Eelde wordt het deze dag gemiddeld -17.0 graden. Emmeloord meldt een minimum-temperatuur van -24,4 graden.

5 januari 1979 - John Travolta zal zich deze dag goed herinneren. Het was de dag dat er voor 25 miljoen dollar van de elpee Saturday Night was verkocht.

5 januari 1981 - Het Jeugdjournaal beleeft zijn eerste uitzending. Leontien Ceulemans presenteerde het.

5 januari 1986 - Geert Kuiper wint het Nederlands kampioenschap sprinten op de schaats. Kampioen bij de vrouwen is Petra Moolhuizen.

5 januari 1988 - Acteur Jules Croiset, die zegt dat hij ontvoerd was door Belgische neofascisten blijkt die ontvoering zelf in scène te hebben gezet.

5 januari 1988 - Schaatser Leo Visser vestigd op de tien kilometer een nieuw Nederlands record. Hij doet over de afstand 13 minuten, 58 seconden en 47 honderdsten van een seconden. Daarmee is hij de eerste Nederlander die onder de 14 minuten blijft.

5 januari 1989 - Lingo is voor het eerst op de televisie. Eerste presentator is Robert ten Brink.

5 januari 1989 - Prins Claus opent "De wetenschapslijn". Voor 20 cent per minuut kunnen beller naar deze 06-lijn informatie krijgen over wetenschappelijke en technische onderwerpen.

5 januari 1990 - Joop van den Ende besluit zich terug te trekken uit TV10. De programma's die hij voor die zender wilde maken verkoopt hij aan concurrent RTL Veronique. Diezelfde dag worden alle 50 andere medewerkers van TV10 ontslagen.

5 januari 1995 - Tweeduizend studenten vieren feest op het Centraal Station in Amsterdam. Reden: de invoering van de OV-jaarkaart. De stemming zat er behoorlijk in. Op het hoogtepunt werd het interieur van de treinen behoorlijk op de proef gesteld. Zonder dat de trein het station verlaten had, besloot de politie een eind te maken aan het feestje.

5 januari 1996 - De 99-jarige Josef Jacobs, die naar eigen zeggen de oudste student ter wereld is, heeft enkele dagen voor zijn honderdste verjaardag zijn proefschrift afgerond. De bejaarde Duitser promoveerde op de 'romantiek van de Rijk in het Rheingau van de 19e eeuw'. Jocobs was in die streek werkzaam in de wijnbouw. Op 87-jarige leeftijd schreef hij zich in als student bij de universiteit van Frankfurt. Zes jaar geleden werd hij doctorandus met zijn proefschrift over wijnbouw in het Rheingau tijdens de middeleeuwen.

5 januari 1996 - Een bloemetje versturen kan nu ook via internet. Fleurop heeft een digitaal winkelcentrum geopend op het wereldwijde computernetwerk. Internet-gebruikers kunnen in achttien landen een boeket laten bezorgen dat ze zelf op hun beeldscherm kunnen selecteren. Betaling geschiedt via een creditcard. Vooralsnog werk alleen American Express aan het systeem mee, maar Fleurop rekent erop dat andere creditcardmaatschappijen spoedig volgen. Fleurop is bereikbaar op http://www.fleurop.nl.

5 januari 1996 - Een jonge Oostenrijkse Jezuïet heeft besloten de biecht ook via de computer te gaan horen. Het gaat om Martin Voil, de eerste 'internet-pastor' in het Duitse taalgebied. Hij verwacht overigens dat de rooms-katholieke autoriteiten de computerbiecht niet als een geldig sacrament zullen beschouwen. Voil houdt wel vast aan het pricipe van gelijktijdigheid dat voor een normale biecht geldt. De beide deelnemers aan de biecht moeten tegelijkertijd achter hun beeldscherm zitten. Hij wijst erop dat het kerkelijk recht wat betreft de sacramenten uitzonderingen kent die wel geldig worden bevonden, zoals het telefonisch biechten in Afrika. Volgens Voil kan de internet-biecht ook zo worden geïnterpreteerd. Vorig jaar ontwikkelde een Duitse computerfanaat het programma Online met Jezus, dat ook biechten per computer mogelijk maakt. Het is echter niet bij machte zonden te vergeven en kan dus een priester van vlees en bloed niet vervangen.

5 januari 1998 - Radio 4 zendt vanaf vandaag ook 's nachts uit. Het gaat om klassieke muziekprogramma's.

5 januari 2000 - Diego Maradona is opnieuw betrapt op gebruik van cocaïne. De 39-jarige oud-voetballer uit Argentinië is opgenomen in een Uruguayaans ziekenhuis wegens hyperventilatie en een onregelmatige hartslag. Uit een bloed- en urineproef werden sporen van cocaïne gevonden, een drug waarmee Maradona al eerder de fout inging. De Argentijn is officieel niet gearresteerd, maar het onderzoek van de politie in Uruguay gaat wel verder.

5 januari 2001 - Het NOS Radioprogramma Met Het Oog Op Morgen bestaat op de kop af 25 jaar. Al een kwart eeuw klinkt even na 11 uur "Gute nacht freunde".

5 januari 2005 - De Britse prins Harry raakt in opspraak door in een nazi-pak een feest te bezoeken.

5 januari 2009 - Rotterdam krijgt een burgemeester met een Marokkaans paspoort. Het is PvdA'er Ahmed Aboutaleb. Hij wordt tijdens een buitengewone raadsvergadering beëdigd.

5 januari 2015 - Het programma Mindf*ck is voor het eerst te zien bij AVROTROS. Victor Mids voert er trucs en neuropsychologische experimenten in uit. Ook legt hij uit hoe het brein kan worden beïnvloed. Het is al snel een goedbekeken programma.

5 januari 2023 - In Vaticaanstad wordt paus Benedictus XVI. De paus die geboren is als Joseph Ratzinger overleed op 31 december. Hij was van 2005 tot 2013 de 265e paus van de Katholieke Kerk. Hij was de eerste paus sinds eeuwen die uit zijn ambt terugtrad. De eucharistie bij het zijn afscheid wordt geleid door zijn opvolger, paus Franciscus. Ook dat is uniek.

Geboren

5 januari 1916 († 6 augustus 2009)
Maup Caransa - Nederlands ondernemer en onroerendgoedhandelaar. Op 28 oktober 1977 werd hij ontvoerd in Amsterdam. De dag erna wordt de ontvoering bij Het Parool geclaimd door de Rote Armee Fraktion, maar of die er echt achter zat, is nooit duidelijk worden. Op 2 november werd Caransa na betaling van 10 miljoen gulden vrijgelaten.

5 januari 1921 († 23 april 20195 jaar geleden)
Groothertog Jan van Luxemburg - Van 1964 tot 2000 staatshoofd van Luxemburg. Hij heette voluit Jean Benoît Guillaume Marie Robert Louis Antoine Adolphe Marc d'Aviano. Hij was de oudste zoon van groothertogin Charlotte en prins Felix van Bourbon-Parma. Hij kwam in 1942 in dienst van het Britse leger en vocht na de invasie in Normandië, in Frankrijk, België, Luxemburg en Nederland. Hij trouwde met Joséphine-Charlotte, een zus van de Belgische koningen Boudewijn en Albert. Ze kregen vijf kinderen.

5 januari 1928
Walter Mondale - Amerikaans senator, vicepresident onder Carter (1977-1981), democratische presidentskandidaat in 1984. Dat jaar verloor hij van de zittende president Reagan.

5 januari 1940 († 17 augustus 2024)
Hans Eijkenbroek - Nederlandse voetballer. Hij was icoon van Sparta Rotterdam en de voormalig AZ-trainer. Ook speelde hij 18 interlands voor het Nederlands elftal en was hij aanvoerder van Oranje.

5 januari 1940 († 6 september 2024)
Pim de la Parra - Filmproducent. Geboren in Suriname toen dat nog een deel van Nederland was. Hij was pionier van de erotische film. Zijn doorbraak was Blue Movie uit 1971, over een man die na zijn vrijlating uit de gevangenis wil inhalen wat hij heeft gemist.

5 januari 194975 jaar geleden
George 'Funky' Brown - Drummer van Kool And The Gang (Ladies Night, Celebration).

5 januari 1950
Chris Stein - Gitarist van Blondie (Heart Of Glass)

5 januari 1951
Ilja Gort - Wijnkenner, schrijver, wijnboer en programmamaker. Zijn televisie programma's gaan over wijn. Zo reist bij voor Gort over de Grens door de mooiste streken van Frankrijk om er achter te komen hoe de Fransen aan hun kennis van lekker eten en aan mooie wijnen komen. Gort schreef meerdere boeken (over wijn) maar ook kinderboeken en romans (over andere onderwerpen).

Overleden

† 5 januari 1922 (Geb. onbekend)
Ernest Shackleton - Brits ontdekkingsreiziger.

† 5 januari 1933 (Geb. 4 juli 1872)
Calvin Coolidge - Een van de minst bekende presidenten van de Verenigde Staten. Regeerde in de jaren 20 van de twintigste eeuw. Voerde vrijwel niets uit omdat hij vond dat een vrije samenleving de zaken het beste zelf kon regelen. En het ging in zijn tijd ook prima met de States. Coolidge deed altijd een middagdutje en trok daarvoor zijn pyjama aan. Als hij zijn ogen weer open deed grinnikte hij en vroeg hij aan zijn medewerkers: "Is het land er nog steeds?" Calvin Coolidge was een lievelingspresident van president Reagan.

† 5 januari 200420 jaar geleden (Geb. 1915)
Toos Goorhuis-Tjalsma - Bedenkster van het Pieterpad: het wandelpad van Pieterburen naar de Sint-Pietersberg. Ze zette het 480 kilometer lange pad eind jaren zeventig uit met haar vriendin Bertje Jens. Het kostte hun vijf jaar om de weg van Pieterburen naar het zuiden van Limburg en omgekeerd uit te zetten. Soms waren beide vrouwen drie dagen bezig om twaalf kilometer verder te komen.

† 5 januari 200420 jaar geleden (Geb. onbekend)
Toos Goorhuis-Tjalsma - Bedenkster van het Pieterpad, het langeafstandswandelpad van Pieterburen naar de Pieterberg.

† 5 januari 2010 (Geb. 31 januari 1938)
Lous Haasdijk - Tv-coryfee Lous Haasdijk (71) is overleden. Haasdijk presenteerde in het verleden bij de NOS het Journaal. Ze werd verder bekend als panellid bij het populaire AVRO-programma Babellonië. Na haar tv-carrière opende ze een chique damesmodezaak in het centrum van Alkmaar.

Zeezenders

5 januari 1971 - Veronica kapitein wordt door Edwin Bollier van de Mebo gehaald.

5 januari 197450 jaar geleden - Radio Atlantis terug met testuitzendingen .

5 januari 1987 - Voorste zendmast Communicator breekt af.

5 januari